با پیشرفت تکنولوژی و بهبود چشمگیر کیفیت صدای هدفونهای بیسیم، هر روز به تعداد کاربران این دسته از هدفونها افزوده میشود. استفاده از هدفونهای بیسیم در محیطهای خارجی و سفرهای روزمره، آسانتر و بیدردسرتر از هدفونهای سیمی است و احتمال قطعی سیم نیز در آنها وجود ندارد. این هدفونها برای تأمین انرژی مورد نیاز خود به باتری نیاز دارند. تکنولوژی ساخت باتری نیز در سالهای اخیر پیشرفت قابل توجهی داشته و به فراگیری هدفونهای بیسیم کمک کرده است.
در این مقاله، به انواع باتریهای مورد استفاده در هدفون، موارد تأثیرگذار بر دوام شارژ، نحوه شارژ صحیح هدفون و نکات سودمند دیگر میپردازیم.
انواع باتریهای مورد استفاده در هدفون در هدفونهای وایرلس عمدتاً از دو نوع باتری استفاده میشود:
۱- باتری نیمقلمی (AAA)/ قلمی (AA)
باتریهای قلمی/نیمقلمی بهراحتی قابل تعویض هستند و کاربر میتواند آنها را در عرض چند ثانیه تعویض کند. معمولاً برای شارژ کردن این باتریها به یک شارژر خارجی نیاز است. بهطور مثال، برای شارژ هدفونهای سری RS کمپانی سنهایزر که از این باتریها بهرهمند هستند، باید آنها را روی پایه شارژ مخصوص قرار دهید و امکان شارژ کردن آنها از طریق پورت USB وجود ندارد. امروزه در اکثر هدفونها، بهخصوص هدفونهای بلوتوثی، دیگر از باتریهای قلمی/نیمقلمی استفاده نمیشود.
۲- باتری لیتیوم-یون (Li-ion)/لیتیوم پلیمر (Li-Polymer)
دسته دوم که شامل باتریهای لیتیوم-یون و لیتیوم پلیمر میشود، بسیار پُرکاربردتر هستند و اکثر هدفونهای بیسیم جدید از این نوع باتریها بهره میبرند. معمولاً برای شارژ این هدفونها باید از پورت USB استفاده کنید. باتریهای لیتیوم پلیمر به دلیل ابعاد کوچکتر، عملکرد بهتر و امنیت بالاتر، نسبتاً فراگیرتر از باتریهای لیتیوم-یون هستند.
اگر به دلایلی چون خرابی یا اتمام عمر باتری مجبور شوید که این باتریها را تعویض کنید، به احتمال بسیار زیاد به کمک یک فرد مجرب یا متخصصان شرکت گارانتیکننده نیاز دارید؛ البته به شرطی که باتری مناسب در بازار وجود داشته باشد.
چه عواملی بر دوام شارژ هدفون تأثیر میگذارند؟
دوام شارژ هدفونهای مختلف، متفاوت است. این امر بیش از هر چیز به ظرفیت باتری برمیگردد. به لطف پیشرفت فناوری ساخت هدفون و باتری، دوام شارژ برخی از هدفونهای وایرلس امروزی بسیار فراتر از هدفونهای چند سال پیش است. بهطور مثال، دوام شارژ هدفون آدیو-تکنیکا ATH-SR30BT چیزی در حدود ۷۰ ساعت است و یا هدفون ادیفایر W830BT، مدعی دوام شارژ ۹۵ ساعته است. طبیعتاً این ارقام در مورد هدفونهای داخل گوش پایینتر است.
اما بهجز ظرفیت باتری، چه عوامل دیگری بر دوام شارژ هدفون تأثیر میگذارند؟
موارد بسیاری چون ولوم مورد استفاده، امکانات و کدک مورد استفاده، دمای محیط، سن باتری و … بر دوام شارژ تأثیرگذار هستند. در صورتی که اخیراً هدفون خود را خریداری کردهاید، به دو عامل زیر توجه ویژه کنید:
۱- ولوم مورد استفاده
ولوم مورد استفاده، تأثیر زیادی بر روی دوام شارژ میگذارد. معمولاً دوام شارژ اعلامشده از جانب شرکت سازنده، بر حسب ولوم ۵۰٪ اندازهگیری شده است. اگر علاقه دارید با صدای بلند به موسیقی گوش کنید، باید خود را برای کاهش دوام شارژ هدفون آماده کنید. از سوی دیگر، در صورت استفاده از ولوم کمتر از متوسط، دوام شارژ اندکی افزایش مییابد.
۲- امکانات مورد استفاده
اگر هدفون شما از امکاناتی نظیر فناوری حذف نویز (Active Noise Cancellation)، حالت Transparency (برای شنیدن صدای محیط در زمان استفاده از هدفون) و … بهرهمند است و شما از این امکانات استفاده کنید، طبیعتاً دوام شارژ کاهش خواهد یافت.
افزون بر آن، امروزه بسیاری از هدفونها از کُدکهای بلوتوثی چون aptX ،LDAC و … پشتیبانی میکنند تا سرعت و کیفیت سیگنال بهتری را ارائه دهند. در صورت فعالسازی این کدکها نیز دوام شارژ کاهش خواهد یافت.
عمر مفید باتری هدفون چقدر است؟
نمیتوان رقم مشخصی را برای عمر باتری مشخص کرد و این امر به موارد زیادی وابسته است. در مورد باتریهای لیتیوم-یون، در برخی منابع به رقم ۵۰۰ چرخه شارژ اشاره شده است. البته این بدان معنا نیست که پس از طی شدن این رقم، باتری هدفون بهطور کامل بلااستفاده میشود؛ بلکه احتمالاً میزان نگهداری شارژ آن کاهش مییابد.
همانطور که اشاره شد، مسائل زیادی بر کاهش یا افزایش عمر باتری تأثیر میگذارند. اما یک چیز قطعی است و آن هم اینکه عمر باتری هدفون شما بالاخره پس از چند سال استفاده تمام میشود و باید آن را تعویض کنید.
حال از کجا بفهمیم که عمر باتری هدفون در حال پایان یافتن است؟
اگر دوام شارژ هدفون به شکل چشمگیری کاهش یافته است و رفته رفته وضعیت آن بدتر و بدتر نیز میشود، باید خود را برای تعویض باتری آماده کنید. البته خبر خوب این است که بسیاری از هدفونهای بیسیم (معمولاً مدلهای روی گوش و دور گوش)، امکان استفاده با سیم را نیز فراهم میکنند و در اغلب موارد، میتوان حتی بدون وجود باتری نیز از آنها استفاده کرد.
چگونه عمر باتری را افزایش دهیم؟
همانطور که اشاره شد، باتری هدفون دارای یک عمر مفید مشخص است. اما میتوان با رعایت برخی نکات، عمر مفید باتری را افزایش داد. از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- از شارژر مناسب استفاده کنید
برای شارژ کردن هدفون، آن را به پورت USB دستگاههایی چون لپتاپ، کامپیوتر و تلویزیون وصل کنید و یا از آداپتورهای شارژ ۵ ولت با جریان حداکثر ۱ آمپر استفاده کنید.
برخی از مدلها از فناوری شارژ بیسیم نیز پشتیبانی میکنند. برای شارژ کردن این دسته از هدفونها، به دستورالعمل شرکت سازنده توجه کنید و حتماً از یک شارژر بیسیم مناسب بهره بگیرید.
برای شارژ کردن ایرفونهای کاملاً بیسیم (truly wireless) که دارای کیس شارژ اختصاصی هستند نیز حتماً از کیس خود ایرفون استفاده کنید و کیس را نیز با اتصال به پورت USB لپتاپ و دستگاههای مشابه شارژ کنید.
۲- باتری را بیشازحد شارژ نکنید
معمولاً باتریهای لیتیوم-یون، بهترین عملکرد خود را زمانی ارائه میدهند که حدود ۳۰ الی ۸۰ درصد شارژ داشته باشند. بیشتر یا کمتر شارژ کردن آنها موجب ایجاد فشار بیدلیل بر باتری و کاهش عمر آن میشود.
۳- به شرایط نگهداری هدفون توجه کنید
اگر قصد دارید برای مدتی طولانی از هدفون وایرلس خود استفاده نکنید، ابتدا آن را تا حدود ۶۰ درصد شارژ کنید و سپس آن را خاموش کنید و در محیطی خشک و خنک نگهداری کنید. فراموش نکنید که هر چند ماه یک بار، هدفون را مجدداً شارژ کنید.
۴- هدفون را از گرمای زیاد دور نگه دارید
گرما دشمن باتریهای لیتیوم-یون است و به همین دلیل، شرکتهای تولیدکننده مکرراً به کاربران هشدار میدهند که هدفون را در معرض دمای بالای ۵۰ درجه سانتیگراد قرار ندهند. شاید فکر کنید هرگز دمای شهر و خانه شما به این حد نمیرسد؛ اما کافیست که در یک روز تابستانی معمولی، هدفون را در ماشین یا زیر پنجره قرار دهید تا در معرض این دما قرار گیرد.
۵- هدفون را از ضربات و آسیبهای فیزیکی حفظ کنید
در زمان حملونقل هدفون، بهتر است آن را درون کیف نگه دارید تا از ضربات احتمالی مصون باشد. بهعلاوه مراقب باشید که هدفون از دست شما نیفتد یا روی آن ننشینید. مواردی از این دست، حتی اگر به ظاهر هدفون شما آسیب نزنند، ممکن است منجر به آسیبهای داخلی شوند و باتری نیز بخشی از این ساختار داخلی است.
بهترین شیوه شارژ هدفون چیست؟
همانطور که پیشتر ذکر شد، شارژ باتری اکثر هدفونهای بلوتوثی از طریق پورت USB صورت میگیرد. بسیاری از شرکتهای سازنده پیشنهاد میکنند که برای شارژ کردن هدفون، آن را به پورت USB دستگاههایی چون لپتاپ، کامپیوتر و تلویزیون وصل کنید و یا از آداپتورهای شارژ ۵ ولت با جریان حداکثر ۱ آمپر استفاده کنید. این کار به افزایش عمر باتری کمک میکند.
بهتر است برای شارژ هدفون از آداپتورهای گوشیهای تلفن همراه که معمولاً آمپر بالاتری دارند، استفاده نشود؛ زیرا این کار عمر باتری را کاهش میدهد.